Çocuklarda Sağlıklı Uyku İçin 7 Etkili Öneri!

Günümüzde televizyon, tablet, akıllı telefon üzere irtibat araçlarının yaygınlaşmasıyla pek çok anne baba çocuklarının geç yatmasından şikayet ediyor. Yapılan çalışmalar; çocuklarda kâfi ve kaliteli uykunun bağışıklığın güçlenmesinden zihinsel, fizikî ve ruhsal gelişimlerine dek çok kıymetli rol oynadığını ortaya koyduğundan anne babalar çocuklarının hem sıhhati hem de okul başarısı açısından tasa duyuyor. Acıbadem Fulya Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. İmre Gökyar, çocukların saat 22:00’den evvel kesinlikle uykuya dalması gerektiğini belirterek “Aksi durumda çocuğun büyümesi yavaşlar ve beden direnci düşer. Bu da vakit içinde birçok hastalığa davetiye çıkarır. Bebeklerde ve çocuklarda kâfi ve kaliteli bir uyku en az yeterli beslenmek kadar önemlidir” diyor. Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. İmre Gökyar, çocuklarda sağlıklı uykunun kıymetini anlattı, kâfi ve kaliteli uyku için 7 ipucu verdi, kıymetli ihtarlar ve tekliflerde bulundu. 

“Bizim yanımızda yatmazsa uykuya dalamıyor!”, “Cep telefonunda oyun oynamaktan geç yatıyor!”, “Erken yatarsa uyuyamıyor!”… Bir çok anne baba, çocuklarında bu ve gibisi meseleler nedeniyle uzmanlara başvurarak tahlil arıyor. Acıbadem Fulya Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. İmre Gökyar, çocuklarda uyku bozukluklarının büyük çoğunluğunun davranışsal olduğunu belirterek “Özellikle günümüzde televizyon, tablet, akıllı telefon ve ağır çalışan ebeveynler nedeni ile çocukların yatağa gidiş saati gecikmekte ve bu da uyku döngüsünü bozmaktadır. Uyku döngüsünün bozulması geciken uykuya yahut bölünen uykuya neden olarak hem sıhhat açısından hem de günlük hayattaki aktiviteleri açısından olumsuz tesirlere yol açmaktadır” diyor. Dr. İmre Gökyar uykusuzluğun yol açacağı badireleri şöyle anlatıyor: “Yeterli ve kaliteli uyumayan çocuk daima bitkin hisseder, bağışıklığı zayıflayarak hastalıklara çok açık hale gelir, okulda düzgün bir performans gösteremez ve başarısı düşer, unutkanlık, sonluluk ve dikkat dağınıklığı sorunu yaşar, depresyona girme riski artar. Fizikî, zihinsel ve ruhsal olarak gelişimi sağlıklı olamayacağından hem kısa hem de uzun vadede pek çok meseleyle karşılaşır. Bu nedenle çocuklardaki uyku bozuklukları yanlışsız tespit edilerek, bu nedenleri ortadan kaldıracak tedbirlerle sorun acilen çözülmelidir.”

Bu nedenlere dikkat!

Uyku döngüsünün ömrün birinci üç ayından sonra oluştuğunu, 4-5 yaş ortasında erişkin tip uykuya dönüştüğünü belirten Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. İmre Gökyar “Uyku insan ömrünün en az üçte birini oluşturur. Bedenin dinlenmesini ve beynin gün içinde aldığı bilgileri beyne yerleştirmesini sağlar. Çocuklarda gece uyanmalarında ailenin mümkünse müdahale etmemesi ve çocuğun kendi kendine tekrar uykuya dönmesinin sağlanması önemlidir” diyor. Uykusuzluğun nedenleri ortasında iki faktörün öne çıktığını kaydeden Dr. İmre Gökyar şöyle konuşuyor: “Zayıf uyku alışkanlığında; uykunun başlaması ve uykuda kalabilme beceresi bir seri biyolojik şartlar ve öğrenilmiş davranışlara bağlıdır. Organizma uykuya hazır olmalıdır. Bu nedenle alışkanlıklar oluşturarak bedeni dinlendirmesini ve uykuya hazırlanmasını sağlamak gerekir. Başka bir faktör de gerilim ve tasaya dayalı çocuk uykusuzluğudur. Çocukların rutine muhtaçlığı vardır. Çocuklar aile meseleleri, çocukluk kaygıları yahut ayrılık derdi nedeni ile huzursuz hissedebilirler. Bu cins uyku problemleri apansız ortaya çıkar. Çoklukla neden ferdî, ailesel ve toplumsal faktörlerden kaynaklanır. Bunlar süreksiz olabilir. Bu nedenle onları desteklemek ve dehşetleri hakkında konuşmak değerlidir.”

Hangi yaşta, kaç saat uyku?

Gelişim çağındaki çocukların saat 22.00’den evvel kesinlikle uykuya dalması gerektiğini vurgulayan Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. İmre Gökyar, aksi taktirde çocuğun büyümesinin yavaşlayacağını, beden direncinin düşeceğini, bunun da vakit içinde birçok hastalığa davetiye çıkaracağını vurguluyor. Dr. İmre Gökyar, uyku mühleti bireyden şahsa değişmekle birlikte, sıhhat için yaş kümelerine nazaran uyku saatlerini şöyle özetliyor;  

0-1 aylık bebekler 16.5 saat,

1-8 ay ortası bebekler gündüz 3-3.5 saat ve gece 10-11 saat,

9-14 ay ortası bebekler 2-2.5 saat gündüz ve 10-11 saat gece,

15-24 ay ortası gündüz tek uykuya geçiş vakti olup 2-2.5 saat gündüz ve 10-11 saat gece, 

3-5 yaş ortası uyku muhtaçlığı 11-13 saat,

6-13 yaş ortası 9-11 saat, 

Gençlikte 8-10 saat. 

Gelişigüzel bitkisel ilaçlardan kaçının!

Çocuklarda uykusuzluk için bir tedaviye başlamadan evvel, önemli bir nörolojik hastalığının olup olmadığının kesinlikle belirlenmesi gerektiğini vurgulayan Dr. İmre Gökyar şöyle konuşuyor: Bunu da yapacak kişi çocuk doktoru ve çocuk nöroloji uzmanıdır. Çocuk uyku bozukluğunun nedeni; zayıf uyku alışkanlığı, gerilim, çok heyecan, tasa ya da davranışsal olsa bile tedavisi maalesef çok kolay değildir. Çocuk uykusuzluğunun üstesinden gelmek ve uyku nizamı sağlamak istiyorsanız; beyni yine eğitmeniz ve çocuğa uyku alışkanlığını tekrar öğretmeniz gereklidir. Doktorunuz önermedikçe bitkisel ilaçları asla kullanmayınız.”

Çocuklarda sağlıklı ve kaliteli uyku için 7 öneri!

Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. İmre Gökyar, çocuklarda sağlıklı ve kaliteli uyku için şu tekliflerde bulunuyor; 

1. Uyku vakti değişmemeli. Bir uyanma saati belirleyin ve buna en başta siz uyarak başlayın. 
2. Uyku öncesi rutini hazırlayın. Akşam yemeğinden sonra hafif oyun vakti, banyo, diş fırçalama, bir masal yahut kitap saati ve yatağa gidiş planını birlikte oluşturun. 
3. Ekranları yatmadan en az 2 saat evvel kapatın. Araştırmalara nazaran, yatmadan çabucak evvel televizyon ekranı, telefon yahut tabletten gelen mavi ışığa maruz kalmak, çocuğunuzun uykusunu en az 30-60 dakika geciktirir. Yatak odasını ekransız bir bölge haline getirin.
4. Uykudan evvel gerilimi azaltın. Gerilimli çocuk uyuyamaz. Bu nedenle yatmadan evvelki aktiviteleri sakin tutun.
5. Çocuğunuzun odasının çok sıcak değil, serin olmasına dikkat edin. Uyku döngüsü yalnızca ışığa değil ısıya da hassastır. Oda sıcaklığı 18-21 derece aralığında olmalıdır. 
6. Uykuyu getiren ortam hazırlayın. Yumuşak çarşaflar, loş ışık, sessizlik çocuğun gündüzle geceyi ayırt etmesinde yardımcı olur.
7. Uyku bozuklukları için tetikte olun. Bazen en yeterli formda hazırlanmış planlar da âlâ sonuç vermeyebilir. Çocuğunuz uykuya dalmakta zahmet çekiyorsa, daima ağzı açık nefes alıyorsa ya da kabus görüyorsa uyku bozukluğu olabilir. Bu türlü bir durumda kesinlikle uzmandan yardım alın.

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı